• Menu
  • Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer

Cultuurhistorisch Centrum Oldambt

Genieten van geschiedenis

Header Right

Inschrijven nieuwsbrief →
  • Home
  • Nieuws
  • Agenda
  • Wat wij doen
    • Archief & onderzoek
    • Beeldbank
    • Bibliotheek
    • Carillon Winschoten
    • Lezingen
    • Open Joodse Huizen / Huizen van Verzet
    • Open Monumentendag
    • Open Torendag
    • Publicaties De Oldambtster
    • Tentoonstellingen
      • Johannieters aan de Noordzeekust
  • Canon Oldambt
    • Landschap en water
    • Akker en veen
    • Bouwstijl en bewoning
    • Geloof en overtuiging
    • Macht en gezag
    • Krijg en opstand
    • Economie en handel
    • Samenleven en welzijn
    • Kunst en cultuur
    • Verkeer en vervoer
    • Illustratieverantwoording
  • Digitaal Museum
    • Reuzenarbeid in Nieuwe Statenzijl
      • Polderwerker met een naam
    • Burgemeester Braaks afscheid van Scheemda
      • De jeugd van toen
      • Foto’s uit de collectie Braak – Herken jij iets?
      • Foto’s uit de collectie Braak – Herkende beelden
  • Oldambtster verhalen
    • Ambachten en nijverheid
    • Gezondheid en welzijn
    • Gebouwen
    • Personen
    • Straten
    • Vervoer
  • Publicaties
  • Over ons
    • Wie wij zijn
    • Contact
    • Steun ons
    • Samenwerkingspartners
  • Home
  • Nieuws
  • Agenda
  • Wat wij doen
    • Archief & onderzoek
    • Beeldbank
    • Bibliotheek
    • Carillon Winschoten
    • Lezingen
    • Open Joodse Huizen / Huizen van Verzet
    • Open Monumentendag
    • Open Torendag
    • Publicaties De Oldambtster
    • Tentoonstellingen
      • Johannieters aan de Noordzeekust
  • Canon Oldambt
    • Landschap en water
    • Akker en veen
    • Bouwstijl en bewoning
    • Geloof en overtuiging
    • Macht en gezag
    • Krijg en opstand
    • Economie en handel
    • Samenleven en welzijn
    • Kunst en cultuur
    • Verkeer en vervoer
    • Illustratieverantwoording
  • Digitaal Museum
    • Reuzenarbeid in Nieuwe Statenzijl
      • Polderwerker met een naam
    • Burgemeester Braaks afscheid van Scheemda
      • De jeugd van toen
      • Foto’s uit de collectie Braak – Herken jij iets?
      • Foto’s uit de collectie Braak – Herkende beelden
  • Oldambtster verhalen
    • Ambachten en nijverheid
    • Gezondheid en welzijn
    • Gebouwen
    • Personen
    • Straten
    • Vervoer
  • Publicaties
  • Over ons
    • Wie wij zijn
    • Contact
    • Steun ons
    • Samenwerkingspartners

Polderwerker met een naam

Werkvolk

Waterstaatsopzichter A.J.H. Bauer vermeldde in zijn ooggetuigenverslag twee dodelijke slachtoffers aan Nederlandse zijde: “Van het bij ons aanwezige werkvolk, ruim 160 personen, verdronken slechts twee polderwerkers, welke den volgende morgen op het terrein gevonden werden; de een, zegt men, was beschonken, de andere ziek en in de keeten achtergebleven.”

Polderwerkers of polderjongens werden meestal in groepen van 12 tot 20 man ingehuurd bij dit soort werkzaamheden. Hun voornaamste taak was grond verplaatsen met kruiwagen en schop. Een zwaar en onzeker bestaan, waarbij vaak grote saamhorigheid ontstond binnen de groep.
 

Identiteit

Via de website allegroningers.nl hebben wij de identiteit van één van de omgekomen polderwerkers achterhaald. Op 3 februari 1877 deden de veldwachters Poppo ten Have en Harm Jan Bazuin aangifte bij de toenmalige gemeente Beerta van de dood van twee polderwerkers: één onder de aanduiding ‘vermoedelijk de Heier’, de ander met de naam  Andries de Rijk. Over ‘de Heier’ zijn vooralsnog geen bijpassende persoonsgegevens vindbaar. Achter de naam Andries de Rijk gaat een samengesteld gezin schuil.

Speurwerk via allegroningers.nl en andere online genealogische databases levert een completer beeld op van zijn persoonlijke achtergrond.
De 53-jarige Andries, geboren te Boschkapelle in Zeeuws-Vlaanderen, woonde in Farmsum. Hij trouwde daar op 1 augustus 1873 met de 36-jarige Elizabetha van Doorn. Op 19 december 1874 werd hun dochtertje Anna Petronella geboren.
De dood van Andries moet de zoveelste klap voor Elizabetha zijn geweest (wier naam in de bevolkingsregisters ook voorkomt als Elisabetha en Van Dooren). In 1869 overleed haar eerste echtgenoot, ijzersmid Johannes Olling, op 38-jarige leeftijd, in 1866 hun driejarige dochtertje Susanna en in 1870 hun vijfjarige dochtertje Anna Elisabetha. Na de dood van Andries verliest ze in 1880 ook nog haar 13-jarige zoon Johannes.
Elizabetha overleed in 1905 op 67-jarige leeftijd. Gelukkig heeft ze nog wel haar zoon, houtzager Bernardus Olling, in 1893 zien trouwen in Delfzijl en gaf ze in 1899 te Oldenzaal de zegen aan het huwelijk van dochter Anna Petronella, dienstmeid, met de 39-jarige schoenmaker Heinrich Koch.
 

Putbaas

Het werk van de ‘polderjongens’ werd niet alleen door mannen gedaan, maar ook door vrouwen. Vrouwen ontvingen een lager loon, omdat zij minder productief werden geacht: mannen ontvingen 40 cent per dag, vrouwen 25 cent. Polderwerkers werden meestal ingeschakeld en uitbetaald via een aannemer of ‘putbaas’. De uitbetaling vond vaak in de kroeg plaats, met regelmatig drankmisbruik als gevolg. (bron: Twee eeuwen Rijkswaterstaat 1798-1998, A. Bosch en W. van der Ham, 1998)

Primary Sidebar

Digitaal Museum

  • Reuzenarbeid in Nieuwe Statenzijl
  • Burgemeester Braaks afscheid van Scheemda

Footer

Steun ons

Wil je ons helpen om het erfgoed te bewaren en te laten zien?

Word donateur →

Volg ons

  • Facebook

Laatste nieuws

Kerstmelodieën klinken op het Winschoter carillon

Copyright © 2023 Cultuurhistorisch Centrum Oldambt