Diepgeworteld…

Nee, dat waren ze niet, de bomen aan de Oudewerfslaan in Winschoten. Om de laan haar vroegere allure terug te geven, heeft de gemeente Oldambt onlangs de 80 wegkwijnende bomen gekapt en de groeiomstandigheden voor de 40 nieuwe Amberbomen grondig verbeterd. Voordat die oude allure terugkeert, zullen er nog wel wat jaren verstrijken. De naam Oudewerf is wél diepgeworteld; in de geschiedenis.

Al in 1742 is er sprake van ‘de plaats’ Oude Warf. De naam Oude Warf verwijst dan naar de aanwezigheid van een opslagplaats, vermoedelijk noorderlijker gelegen dan de huidige ‘De Burcht’. Daar werd turf werd aangevoerd uit de verveenderij ten noorden ervan, opgeslagen en vervoerd naar vooral de stad Groningen. ‘De plaats’ was eigendom van de Groninger gezworene, brouwer en jeneverstoker Folkerus Rijpma. Het Oldambt kende meer ‘buitenplaatsen’ van Stadgroninger bestuurderfamilies. Zij investeerden hun vermogen in landbezit en benutten de gelegenheid om de zomer op hun borg door te brengen en de winter in de Stad.

In 1781 verschijnt Beckeringh’s ‘Kaart of Land Tafereel der Provincie van Groningen en Ommelanden’, een kaart die u wellicht kent als de ‘borgenkaart van Beckeringh’. Op deze kaart is de Oude Warf als buitengoed te zien nabij  het gehucht Bovenboeren. De met bomen omzoomde oprijlaan door het open veld verbindt Winschoten met Bovenboeren.
 

 
In 1872 en volgende jaren is de laan nog een landweg zonder verharding, gesloten voor wegverkeer en geliefd als wandelweg. De eigenaar stelt de gemeente voor de zandweg aan haar over te dragen, mits zij de weg verhardt. Mogelijk wilde hij met zijn voornemen de bomen te kappen een en ander bespoedigen. De onderhandelingen verzanden en de Winschoter Courant meldt in januari 1874 dat de statige bomen onder de bijl gevallen zijn.
 

 
Een woninglijst van 1900 vermeldt een 14-tal adreshouders aan één zijde van de weg. De gemeente,  dan inmiddels eigenaar van de laan, heeft haar verhard en opengesteld voor wegverkeer. In plaats van lommerrijke bomen wordt de laan tegenwoordig geflankeerd door honderd, merendeels in de jaren dertig gebouwde, vrijstaande woningen en zijn Winschoten en Bovenburen aaneengegroeid. Hopelijk krijgt de laan door de nieuwe beplanting haar oude allure terug en blijft daarmee, niet alleen in naam, verbonden aan de ‘Oude Warf’.
 
Eerder gepubliceerd in De Oldambtster van oktober 2020.