Tot ver in de jaren zeventig heerste de opvatting, dat kultuurhistorie in de Herinrichting Oost-Groningen en de Gronings-Drentse Veenkoloniën alleen de zichtbare objecten en strukturen in de landschappen Veenkoloniën, Westerwolde en Oldambt betrof. Dat een archeo)-logische inventarisatie net zo goed deel moest uitmaken van het Sektoradvies Kultuurhistorie, werd bepleit door dr. W.A. Casparie, lid van de Herinrichtingskommissie en verbonden aan het Biologisch-Archaeologisch Instituut. Een geïntegreerde aanpak van de kultuurhistorie zou de achterstand van de archeologie in het Herinrichtingsgebied moeten verkleinen.

In 1979 – het jaar dat de Herinrichtingswet werd aangenomen – startte overleg tussen het BAT, de Landinrichtingsdienst Groningen, het sekretariaat van de Herinrichting, Staatsbosbeheer, de Provinciale Planologische Dienst en de Rijksdienst voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek, om te onderzoeken hoe ook de archeologische belangen in de Herinrichting konden worden veilig gesteld. In 1980 dienden dr. W.A. Casparie en dr. P.B. Kooi namens het BAI een onderzoeksvoorstel in bij de Rijksuniversiteit Groningen in het kader van de beleidsruimte voor regio-relevant onderzoek. Deze projektaanvraag werd in maart 1982 gehonoreerd met een formatieplaats voor vier jaar. Een begeleidingskommissie werd ingesteld, bestaande uit drs. J.W. Boersma, dr. W.A. Casparie en dr. P.B. Kooi; op 1 oktober 1982 volgde de aanstelling van de auteur. De taakstelling luidde: het inventariseren en karteren van archeologische objekten en terreinen, het schrijven van de bewoningsgeschiedenis van het gebied, het doen van onderzoek en het opstellen van aanbevelingen om archeologische terreinen veilig te stellen. Via verschillende aanstellingskonstrukties werd deze taak door de auteur tot 1 mei 1991 vervuld.

Naarmate de inventarisatie in het Herinrichtingsgebied Oost-Groningen vorderde, tekende zich de onderzoeksthematiek af, die de basis voor dit proefschrift zou vormen: de prehistorische bewoning tegen het decor van twee kontrasterende landschappen: Veenkoloniën en Westerwolde. Eind 1984 vond hierover het eerste gesprek plaats met de aangezochte promotor, prof. dr. H.T. Waterbolk. De gekozen invalshoek bevatte in dat stadium al elementen, die H.T. Waterbolk in zijn publikaties veelvuldig aan de orde had gesteld. Er bleken
gaandeweg meer overeenkomsten te bestaan in de opvattingen over het landschap als kultuurdrager, zij het dat het accent in de huidige studie voor een groot deel is komen te liggen op fysische aspekten als bodemkunde en geologie, mijn speciale interesses. Circa negen jaar
onderzoek en uitwerking stonden er borg voor, dat het onderwerp tot rijping kon komen en ook de beperkingen van het thema duidelijk in zicht kwamen.